แนวข้อสอบ นักอุตุนิยมวิทยา กรมอุตุนิยมวิทยา พร้อมเฉลย อย่างละเอียด
สรุปแนวคิดสำคัญเกี่ยวกับอุตุนิยมวิทยา
หน้าที่กรมอุตุนิยมวิทยา
1. ศึกษาวิทยาศาสตร์ของบรรยากาศและติดตามปปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เกิดขึ้น
2. ตรวจปรากฏการณ์ทางธรรมชาติไทย3. พยากรณ์อากาศและเตือนภัยธรรมชาติหน้า
4. ร่วมมืองประสานงานกปฏิบัติงานและมิสนับสนุนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกัน
กรมอุตุนิยมวิทยา เมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของประชาชนทุกอาชีพาเพราะว่าอากาศมีการเปลี่ยนแปลงงจำเป็นต้องรับทราบข้อมูลในเรื่องการเปลี่ยนแปลงอากาศตลอดเวลางซึ่งการเปลี่ยนแปลงอากาศเกิดมาจากธรรมชาติและการกระทำของมนุษย์สัตว์และเทวดา
ประโยชน์ของการพยากรณ์อากาศ มีได้ในหลายวงการ เช่น การเกษตราการขนส่งนการท่องเที่ยววการป้องกันภัยธรรมชาตินการก่อสร้างนการอุตสาหกรรมหการทหารงการกีฬา เป็นต้นไม้
อุตุนิยมวิทยา5เป็นวิทยาศาสตร์ของบรรยากาศ ศึกษาถึงความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันระหว่างบรรยากาศรอบโลกกับพื้นผิวโลก
โอุตุ แปลว่า ฤดูมรสุม
อนิยม แปลว่า กำหนดกฎเกณฑ์
กวิทยา แปลว่า ความรู้ย
อุตุนิยมวิทยาคืออวิชาที่ว่าด้วยการศึกษาให้เข้าใจในเรื่อง ฤดู การเปลี่ยนแปลงบรรยากาศ และ การพยากรณ์อากาศให้ถูกต้องแม่นยำ
แผนที่อากาศ คือ แผนที่ที่ลงข้อมูลผลการตรวจอากาศ ณ ตำบลที่มีการตรวจอากาศชนิดต่างๆงตามมาตรฐานข้อกำหนดการตรวจอากาศและการสร้างแผนที่อากาศขององค์การอุตุนิยมวิทยาโลก
บรรยากาศ
●ปรากฏการณ์ของบรรยากาศทางอุตุนิยมวิทยายที่เกิดขึ้นนั้นล้วนแล้วเกี่ยวข้องกับการหมุนเวียนส่วนใหญ่ของอากาศ
●แรงดึงดูดของโลกที่มีต่อบรรยากาศ ทำให้บรรยากาศ มีการเคลื่อนตัว ตามการหมุนของโลกไปพร้อมกับพื้นโลก เสมือนหนึ่งว่าบรรยากาศ เป็นส่วนหนึ่งของพื้นโลก
●แรงดึงดูดของโลกที่มีต่อบรรยากาศ ทำให้บรรยากาศ มีการเคลื่อนตัว ตามการหมุนของโลกไปพร้อมกับพื้นโลก เสมือนหนึ่งว่าบรรยากาศ เป็นส่วนหนึ่งของพื้นโลก
●อากาศที่ห่อหุ้มโลกเรียกว่า บรรยากาศ บรรยากาศที่ห่อหุ้มโลกมีความหนาประมาณ31,000 กิโลเมตรต
●บรรยากาศชั้นล่างๆเจะมีปริมาณของแก๊สที่เป็นส่วนประกอบของอากาศมากกว่างบรรยากาศชั้นบน ยิ่งสูงขึ้นไปอากาศยิ่งเบาบางลง และเนื่องจากอากาศมีน้ำหนักเดังนั้นน้ำหนักอากาศกดลงบนพื้นผิวโลกเทำให้เกิดแรงดันอากาศกระทำต่อพื้นผิวโลก
●โลกมีอายุโดยประมาณ 14.5 พันล้านปี
● เริ่มจากก๊าซภูเขาไฟ ประมาณ141พันล้านปีมาแล้ว ประกอบด้วยSH2O 985%,PCO2 510% และKN2 83%
● ชีวิตเริ่มก่อเกิดในมหาสมุทรอย่างน้อยสุด83.51พันล้านปีแสง
● ก๊าซออกซิเจนเกิดขึ้นครั้งแรกประมาณ50.92พันล้านปีแสง
● องค์ประกอบเปลี่ยนแปลงตามเวลาและระยะทาง
●ไอน้ำ ทำให้เกิดงเมฆเฝนนวัฏจักรของน้ำปลา
●iCO2 ละลายในมหาสมุทร อยู่ในลักษณะของ carbonate sedimentserttion●iN2 ค่อนข้างเฉื่อย จึงมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นและลดลง
● O20เกิดจากuphotodissociation ของiH2Oเเนื่องจากการเพิ่มขึ้นของEUVPประมาณ93-48พันล้านปีมาแล้ว
● พืช สังเคราะห์แสงเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อหลายร้อยล้านปีมาแล้วกัน
ชั้นบรรยากาศแบ่งตามอุณหภูมิได้เป็น243ชั้น มิคือ
1. มโทรโพสเฟียร์ (Troposphere) มีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิตมาก เพราะเป็นชั้นที่เกิดาไอน้ำเเมฆ ฝน หมอกงและพายุ อยู่ในความสูง 0-10 km อุณหภูมิจะลดลงตามความสูงประมาณ96.5 oC ต่อ 15km./วินาที
2. แสตราโตสเฟียร์ (Stratosphere) ชั้นนี้ไม่เมฆฝน พายุ มีความชื้นเล็กน้อยเเป็นที่อยู่ของก๊าซโอโซนาซึ่งก๊าซเหล่านี้ช่วยป้องกันรังสี UV ไม่ไห้เข้ามา ในโลกมากเกินไป ในช่วงมีความสูง 10-20 km. อุณหภูมิจะคงที่ จากนั้น120-35 km. อุณหภูมิจะค่อยๆสูงขึ้น และจากนั้น935-508km. อุณหภูมิจะสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
3. รีมีโซสเฟียร์ (Mesoshere) อุณหภูมิจะลดลงตามระดับความสูงในช่วงความสูง750-807km/hr
4. สเทอร์โมสเฟียร์ (Thermoshere) เป็นชั้นที่มีความหนาแน่นของอนุภาคต่างๆจางมากบก๊าซต่างๆจะอยู่ในรูปแบบประจุ เรียกว่า อิออน อุณหภูมิจะสูงขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วง180-1001km.เจากนั้นอัตราการสูงขึ้นจะค่อยๆลดลงยโดยทั่วไปอุณหภูมิจะอยู่ในช่วง8227-1,727 oC/L
1. มโทรโพสเฟียร์ (Troposphere) มีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิตมาก เพราะเป็นชั้นที่เกิดาไอน้ำเเมฆ ฝน หมอกงและพายุ อยู่ในความสูง 0-10 km อุณหภูมิจะลดลงตามความสูงประมาณ96.5 oC ต่อ 15km./วินาที
2. แสตราโตสเฟียร์ (Stratosphere) ชั้นนี้ไม่เมฆฝน พายุ มีความชื้นเล็กน้อยเเป็นที่อยู่ของก๊าซโอโซนาซึ่งก๊าซเหล่านี้ช่วยป้องกันรังสี UV ไม่ไห้เข้ามา ในโลกมากเกินไป ในช่วงมีความสูง 10-20 km. อุณหภูมิจะคงที่ จากนั้น120-35 km. อุณหภูมิจะค่อยๆสูงขึ้น และจากนั้น935-508km. อุณหภูมิจะสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
3. รีมีโซสเฟียร์ (Mesoshere) อุณหภูมิจะลดลงตามระดับความสูงในช่วงความสูง750-807km/hr
4. สเทอร์โมสเฟียร์ (Thermoshere) เป็นชั้นที่มีความหนาแน่นของอนุภาคต่างๆจางมากบก๊าซต่างๆจะอยู่ในรูปแบบประจุ เรียกว่า อิออน อุณหภูมิจะสูงขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วง180-1001km.เจากนั้นอัตราการสูงขึ้นจะค่อยๆลดลงยโดยทั่วไปอุณหภูมิจะอยู่ในช่วง8227-1,727 oC/L
บรรยากาศใน638ชั้นล่างแมีส่วนผสมของก๊าซต่าง ๆเที่เกือบคงที่บ่จึงเรียกรวมกันว่า HOMOSPHERE
บรรยากาศตามเกณฑ์สมบัติของแก๊สในบรรยากาศา เป็น548ชั้น ดังนี้
1. โทรโพสเฟียร์(Troposphere) เป็นชั้นบรรยากาศที่อยู่ในระดับความสูงโดยเฉลี่ยประมาณ5105กิโลเมตร จากระดับน้ำทะเล ประกอบด้วย ส่วนผสมของแก๊สหลายชนิด และ ไอน้ำเป็นส่วนใหญ่
2. โอโซโนสเฟียร์ (Ozonosphere) อยู่เหนือระดับโทรโพสเฟียร์ขึ้นไป ความสูง10-500กิโลเมตร มีแก๊สโอโซนอยู่อย่างหนาแน่น3. ไอโอโนสเฟียร์(ionosphere) ประมาณ550-6000กิโลเมตรประกอบด้วยอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้า ซึ่งเรียกว่า ไอออน (ion) สามารถสะท้อนคลื่นวิทยุความถี่ไม่สูงนักได้
4. เอกโซสเฟียร์ (Exosphere) เป็นบรรยากาศชั้นนอกสุดของโลกมีอากาศเบาบางมากส่วนใหญ่เป็นก๊าซไฮโดรเจนและฮีเลียม
ชั้นบรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุตุนิยมวิทยาเป็นเกณฑ์
1. บริเวณที่มีอิทธิพลของความฝืด อยู่สูงจากผิวโลกประมาณ525กิโลเมตร/วินาที
2. โทรโพสเฟียร์ชั้นกลางและชั้นบน อุณหภูมิชั้นนี้จะลดลงอย่างสม่ำเสมอตามระดับความสูงที่เพิ่มขึ้น3. โทรโพสพอส อยู่ระหว่างโทรโพสเฟียร์และสตราโทสเฟียร์
4. เสตราโตสเฟียร์ไม่มีลักษณะอากาศเหมือนกับสตราโทสเฟียร์ที่แบ่งโดยใช้อุณหภูมิเป็นเกณฑ์
5.อบรรยากาศชั้นสูง เป็นชั้นที่อยู่เหนือสตราโตสเฟียร์ถึงขอบนอกสุดของบรรยากาศโอโซน (OZONE)
ความหนาแน่นของโอโซนเปลี่ยนแปลงตามความสูงสละติจูดและเวลา
โอโซนส่วนมากเกิดขึ้นใน Stratosphere เนื่องจากรังสีOULTRAVIOLET(UV)
โอโซนมีความหนาแน่นมากที่ความสูง715 ถึง 259กิโลเมตร /ชั่วโมง
โอโซนเกิดขึ้นได้จากฟ้าแลบ ฟ้าผ่า เช่นกันแต่มีปริมาณเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
โอโซนช่วยป้องกันรังสีUVจากดวงอาทิตย์ โดยการดูดซับ (ABSORB) รังสีนี้ไว้เป็นส่วนมากไอน้ำ(WatereVapor)
๏ในบรรยากาศจะมีไอน้ำอยู่เสมอ ไม่ว่าอากาศนั้นจะแห้งเพียงใดก็ตาม
๏ปริมาณไอน้ำในอากาศ จะมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา๏ไอน้ำในอากาศมีมากที่สุดบริเวณชายฝั่งเขตร้อน
๏ไอน้ำในอากาศส่วนมาก จะอยู่ในระดับความสูงไม่เกิน 6 กิโลเมตร
๏ไอน้ำในอากาศ คือ ตัวการสำคัญของการเกิดลมฟ้าอากาศ โดยการเปลี่ยนสถานะระหว่างไอน้ำ น้ำ และน้ำแข็ง
คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2)
๏CO2 เข้าสู่บรรยากาศโดยการหายใจของสัตว์ การสลายตัว และ การเผาไหม้ของธาตุคาร์บอน ภูเขาไฟระเบิด
๏CO2 ถูกนำออกสู่บรรยากาศโดยพืชและสัตว์
๏ประมาณ199% ของ CO2 ละลายอยู่ในมหาสมุทรการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของน้ำจะทำให้ปริมาณของ CO2 เปลี่ยนแปลงไป
๏ในแต่ละปีจะมี CO2 ประมาณ110% ของ CO2 ทั้งหมดในบรรยากาศที่มีการหมุนเวียนเข้าและออกจากบรรยากาศ
๏การเพิ่มขึ้นของKCO2 อาจทำให้โลกมีอุณหภูมิสูงขึ้นแต่ไม่มาก
สารประกอบอุตุนิยมวิทยามี20ชนิด
1. อุณหภูมิเทอร์โม
2. ความกดอากาศ
3. ความชื้นสัมพัทธ์
4. เมฆและหมอกควัน
5. หยาดน้ำฟ้า
6. ทัศนะวิสัย
7. ลม ไฟ น้ำ ดิน